အိန္ဒိယတောင်ပိုင်းမှာ နိပါ ဗိုင်းရာ့စ် ပျံ့လို့ ၁၃ ယောက်သီ၊ ဇစ်မြစ်ကို အပူတပြင်း ရှာနိန်ကတ်

Medics wear protective gear to examine patients in Kerala, India © : Reuters
Medics wear protective gear to examine patients in Kerala, India © : Reuters

အိန္ဒိယနိုင်ငံတောင်ပိုင်းမှာ ရှားပါးပနာ၊ အသက် သီဇီနိုင်ရေ နိပါ ဗိုင်းရာ့စ် ပျံ့နှံ့လာလို့၊ ဇစ်မြစ်နိန်ရာကို သိပ္ပံပညာရှင်တိ အသည်းအသန် လိုက်ရှာနိန်ကတ်ပါရေ။ လောလောဆယ် လူ ၁၃ ယောက် သီလားပါဗျာလ်။ 

အိန္ဒိယနိုင်ငံ ကီရာလ ပြည်နယ် (state of Kerala) မှာ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတိကို အရေးပေါ် သတိပီးထားပနာ၊ နိပါ ဗိုင်းရာ့စ် သယ်ဆောင်တတ်တေ လင်းဆွဲ၊ လင်းနို့၊ ကျွဲ၊ နွား၊ ဆိတ်၊ ဝက်တိကို စစ်ဆေးကြည့်ကေလည်း ရောဂါလက္ခဏာကို မတွိရ ဖြစ်နိန်ပါရေ။

နိပါ ဗိုင်းရာ့စ်နန့် ဖြစ်တေ ရောဂါ လက္ခဏာက၊ အဖျားရောဂါနန့် တူပနာ၊ အယင် ဦးနှောက် ရောင်လာပါရေ။ နောက်ပိုင်း ဦးနှောက် သီလားပနာ၊ အသက်ပါ သီလားတတ်ပါရေ။ အေရောဂါကို ကုသနိုင်ရေ ဆီး၊ အဂုထိ မရှိသိမ့်ပါ။

အေတပတ်နှစ်ပတ်အတွင်း၊ လူ ၁၁၀ ကျော်ကို စစ်ဆေးကြည့်စွာမှာ လူ ၁၅ ယောက်မှာ ရောဂါလက္ခဏာ တွိရပနာ၊ ၁၃ ယောက် သီလားပါရေ။ ရောဂါပိုး အေထက် ပျံ့လာဖို့စွာကို လူတိုင်း ကြောက်နိန်ကတ်ပါရေ။

နိပါ (nipah) ဆိုစွာ ရအုန်းပင်ကို ခေါ်စွာပါ။ နိပါ ဗိုင်းရာ့စ် စွာ၊ ရအုန်းရေ သောက်လားရေ တရိစ္ဆာန်တိဘားက တဆင့် ရအုန်းရည်ထဲမှာ ဗိုင်းရာ့စ်ပိုး ကျန်ခပနာ၊ ယင်းအရည်ကို သောက်မိရေ လူတိဘားကို ပျံ့နှံ့လာစွာပါ။

၁၉၉၈ ခုနှစ်မှာ ပထမဆုံးအကြိမ် နိပါ ဗိုင်းရာ့စ်ကို မလေးရှားနိုင်ငံမှာ တွိပါရေ။ ယင်းအချိန်က အဓိက ရောဂါသယ်ခရေ တရိစ္ဆာန်တိက ဝက်တိ ပါ။ ကဗာ့ ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ (World Health Organization (WHO)) ကတော့ အများဆုံး ရောဂါသယ်ရေ တရိစ္ဆာန်စွာ လင်းဆွဲ၊ လင်းနို့တိ ဖြစ်တေလို့ ဆိုပါရေ။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံမှာ လင်းဆွဲ၊ လင်းနို့တိ သောက်ထားရေ ဇွန်ပလွန်သီးရည်တိကတဆင့်၊ လူတိဘားကို နိပါ ဗိုင်းရာ့စ် ပျံ့နှံ့ဖူးပါရေ။

အိန္ဒိယနိုင်ငံတောင်ပိုင်းစွာ ရခိုင်ပြည်နန့် ကကောင်း မဝီးရေအတွက် ရအုန်းရည်၊ အုန်းရည်၊ ထန်းရည်၊ ဇွန်ပလွန်ရည် နန့် ဆက်စပ်တေ အစားအစာတိကို အေအချိန်မှာ သတိထားသင့်ပါရေ။