ကိုဗဲ့ဒ်-၁၉(Covid-19) ကိုရိုနာဗိုင်းရာ့ဆ် မပြန့်ပွားအောင်အတွက်၊ အစိုးရတိက အိမ်ပြင်မထွက်ရ အမိန့်တိပီးပနာ၊ ကူးစက်မှု အရှိန်အဟုန်ကို အကောင်းဆုံး တားနိုင်ကတ်စွာကို ကျေးဇူးတင်ရပါဖို့။ ယင်းပိုင် လုပ်လိုက်လို့လည်း၊ တဖက်မှာ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တိပိုင် ကုန်စိမ်းတိ ပြတ်လတ်လားရေ ဆိုးကျိုးကို ကြုံရပြန်ပါရေ။
တချို့နိုင်ငံတိကလည်း သူရို့နိုင်ငံအတွက် လုံလောက်မှုအာမခံချက်ရှိအောင်ဆိုပနာ၊ ပုံမှန်တင်ပို့နိန်ကျ စားသောက်ကုန်တိကို တင်ပို့မှု ရပ်ဆိုင်းလာကတ်ပါရေ။
“အဆိုးဆုံးက အစားအသောက်တိ လည်ပတ်စီးဆင်းနိန်စွာကို အစိုးရတိက ရပ်လိုက်စွာပါ။” လို့ ကုလသမဂ္ဂ အစားအသောက်နန့် စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်း စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဂေါင်းဆောင် (Chief economist of the UN Food and Agriculture Organization)၊ မက်ဆ်စီမို တိုရီရို(Maximo Torero) က ဂါဒီးယန်းသတင်းဌာန (Guardian) ကို ပြောလိုက်ပနာ၊ “အေဟင့် အကျိုးဆက်ကို မကြာခင် ကျွန်တော်ရို့ ခံစားရပါဖို့။” လို့ ဆက်ပြောလားပါရေ။
ဥပမာ – ရာရှားနိုင်ငံက ဂျုံတင်ပို့မှုကို မာ့ချ်လ ၂၀ ရက်နိကနိန် ၁၀ ရက်တိတိ၊ ပြည်ပ တင်ပို့မှု ပိတ်လိုက်ပါရေ။ အိမ်နီးချင်း ကာဇာ့ခ်ဆတန်နိုင်ငံကလည်း နောက်ကလိုက်ပနာ၊ ဂျုံမှုန့်၊ သကြား၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်မျိုးစုံနန့် နီကြာဆီ ပြည်ပတင်ပို့မှုတိကို ရပ်လိုက်ပါရေ။
အေပိုင် ကိုယ်ကျိုးကို ကာကွယ်ရေလုပ်ရပ်တိအတွက်၊ ကုန်သွယ်ရေးမှာ အတားအဆီးတိ ဖြစ်လာပနာ၊ အခြေအနေတိ ပိုဆိုးလာဗျာလ် “မတည်ငြိမ်မှုတိ” ကို ပိုဖြစ်လားဇီပါရေလို့ ဆိုပါရေ။
နောက်တချက်က တချို့နိုင်ငံတိမှာ နယ်စပ်တိ ပိတ်လိုက်တေအလိုက်၊ ရိတ်သိမ်းရဖို့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အသီးအနှံတိကိုတောင် ရိတ်သိမ်းဖို့သမားတိ မရနိုင်ဘဲ ဖြစ်နိန်စွာပါ။ ဥရောပတိုက်က ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ အီတလီနိုင်ငံ၊ ဆပိန်နိုင်ငံရို့မှာ ရိတ်သိမ်းဖို့လူ မရှိလို့၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အသီးအနှံတိ အမှည့်လွန်ပနာ ပျက်စီးလားရရေ အခြေအနေကို ရောက်နိန်ရေလို့ ဆိုပါရေ။ ဆတော်ဘယ်ရီရို့ အမှည့်လွန်ပနာ၊ ဆရစ်တုတ်တိဆို ရင့်လားကတ်ဗျာလ်လို့ ဆိုပါရေ။ ဆလပ်ရွက်တိ၊ ခရမ်းချိုင်သီးတိ၊ ကြက်သွန်တိက နောက်တဆင့် ပျက်စီးဖို့ တန်းစီနိန်ကတ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါရေ။
ကိုရိုနာဗိုင်းရာ့ဆ်က အလုပ်သမားစျီးကွက်နန့် ပို့ဆောင်ရေးစျီးကွက်ကို ဖျက်လိုက်ပါရေ။ အေအချိန်မှာ အထူးပေါ်လဆီတိ ချမှတ်ပနာ လုပ်ဆောင်မှရာ ကယ်တင်နိုင်ဖို့ အခြေအနေပါ။ ဂျာမဏီနိုင်ငံမှာဆို အလုပ်သမား ၃ သိန်းလောက် ပြတ်လတ်လားရေလို့ ဆိုပါရေ။
လူတိကလည်း အစားအသောက် ပြတ်လတ်မေ ကြောက်ပနာ၊ စားသောက်ကုန်တိကို အဆမတန် ဝယ်လိုက်ကတ်တေအတွက်၊ တချို့အစားအစာတိဆိုကေ၊ မစားရဘဲ ရက်လွန် ပျက်စီးလားရေလို့လည်း၊ သူက ထောက်ပြလားပါရေ။ ယင်းပိုင် အကြောက်လွန် ဝယ်ကတ်စွာက ပြဿနာကို ပိုဆိုးလားဇီပနာ၊ ပြည်သူတိ အစားအသောက်တိကို အလဟသမဖြစ်အောင် ဂရုစိုက်ကတ်ဖို့ တိုက်တွန်းလားပါရေ။
