စတမ်း ဆဲလ်စ် (stem cells)တိကို အခြေခံပနာ၊ လူ့ခန္ဓာ အစိတ်အပိုင်းတိကို စက်ရုပ်တိက ဖန်တီးပီးနိုင်ဗျာလ် ဖြစ်လို့၊ လူ့အသက်တိကို ကယ်တင်ဖို့အတွက် သိပ္ပံပညာ အောင်မြင်မှုတခု ဖြစ်လာပါရေ။
အမေရီကန်ပြည်ထောင်စု ဆီတဲလ်မြို့ (Seattle) မှာ ရှိရေ ဝါရှိန်တန်ဆီးကျောင်းတက္ကသိုလ် (University of Washington School of Medicine) သုတေသီတိက “ရောဂါတိကို တိုက်ဖျက်ဖို့ လျှို့ဝှက် လက်နက်သစ် တခု” လို့ တင်စားပနာ ပြောလိုက်ကတ်ပါရေ။ စတမ်း ဆဲလ်စ် တိကို အခြေခံပနာ လူ့ခန္ဓာ အစိတ်အပိုင်းပုံစံတိကို စက်ရုပ်တိက မပြတ်ထုတ်လုပ်နိုင်ပါဗျာလ်။
အေအောင်မြင်မှုက အခြေခံ သုတေသနလုပ်ငန်းတိနန့်၊ ဆီးဝါး ရှာဖွေစွာတိကို ကကောင်း တွင်ကျယ်အောင် ချဲ့ထွင်လားနိုင်ဖို့လို့ သုတေသီဂေါင်းဆောင် ဘန်ဂျမိန် ဖြီးဒ်မန်း (Benjamin Freedman) က ပြောလားပါရေ။
“သုတေသီ တယောက် တရက်လုံး ပြင်ဆင်ရစွာကို၊ စက်ရုပ်တရုပ်က မိနစ် ၂၀ နန့် အပြီး လုပ်နိုင်ပါရေ။ စက်ရုပ်တိက ညောင်းညာမှု မရှိ၊ အမှားအယွင်း မရှိရေအတွက်၊ ထပ်တလဲလဲ နန့် အချိန်အကြာကြီး လုပ်ရရေ အလုပ်မျိုးတိမှာ စက်ရုပ်တိက လူတိထက် အများကြီး ပိုကောင်းအောင် လုပ်နိုင်ပါရေ။” လို့ ဖြီးဒ်မန်း က ပြောလားပါရေ။
အေတွိရှိချက်ကို ဆဲလ် စတမ်း ဆဲလ် (Cell Stem Cell) ဂျာနယ်မှာ၊ ဆဲလ်အမျိုးမျိုး ပြောင်းလဲနိုင်ရေ ပလူရီပိုတန့်တ် စတမ်း ဆလ်စ် (pluripotent stem cells) ကနိန် ကျောက်ကပ် ပုံစံတခု လုပ်စွာကို အခြေခံပနာ ရှင်းလင်းပြထားပါရေ။ ပလူရီပိုတန့်တ် စတမ်း ဆလ်စ် က ဇာ လူ့အစိတ်အပိုင်းကို မဆို လုပ်ယူနိုင်ပါရေ။ ထပ်ပြီးကေ သုတေသီတိက ယင်းစက်ရုပ်ကို ထုတ်လုပ်တေ လူ့အစိတ်အပိုင်းကို ပြန်ပနာ ဆန်းစစ်တတ်အောင်လည်း လေ့ကျင့်ပီးထားပါရေ။
လူနာနန့် မျိုးရိုးဗီဇတူရေ စတမ်း ဆဲလ်စ်တိကို ဖန်တီးပနာ၊ လိုအပ်တေ ကိုယ်ခန္ဓာအစိတ်အပိုင်းတိ အစားထိုး ကုသစွာတိကို နောက်ပိုင်းမှာ လုပ်လာနိုင်လိမ့်မေလို့ သိပ္ပံသုတေသီတိက ပြောလားပါရေ။
